diumenge, 18 de desembre del 2016

A. D. IV KALENDAS IANVARIAS. IO SATVRNALIA!

In sessione aderamus Radulfus, Ruben, Paulus, Genesius, Gregorius, Damianus Evaque. Hodie Saturnalia egimus hoc in conventu loquendo de iis quae antiquores faciebant his in diebus. Saturnalia erat festivitas Saturno, deo agrorum, dicata, quia in his temporibus homines operam dare in agris desinebant. Tum, omnes magnum lectisternium magniscum  epulis publice perficiebantur. Domini et servi partes mutabant, id est, servi serviebantur a dominis. Omnes una magna cum laetitia, epulabantur sicut in aurea aetate, regnante Saturno, cum nihil agere necesse esset ad cibum parandum nemoque servus erat. Iis in diebus honestiores toga exuebant et gerebant pilleum, scilicet sicut liberti nuper manumissi.


                      "Io, Saturnalia" omnes magna laetitia capti clamitabant
                                     

Quattuor enim textus de his festivitatibus legimus qui infra legere potestis:


CATULLUS

XIV. ad Caluum poetam


NI te plus oculis meis amarem, iucundissime Calue, munere isto odissem te odio Vatiniano: nam quid feci ego quidue sum locutus, cur me tot male perderes poetis? isti di mala multa dent clienti, qui tantum tibi misit impiorum. quod si, ut suspicor, hoc nouum ac repertum munus dat tibi Sulla litterator, non est mi male, sed bene ac beate, quod non dispereunt tui labores. di magni, horribilem et sacrum libellum! quem tu scilicet ad tuum Catullum misti, continuo ut die periret, Saturnalibus, optimo dierum! non non hoc tibi, false, sic abibit. nam si luxerit ad librariorum curram scrinia, Caesios, Aquinos, Suffenum, omnia colligam uenena. ac te his suppliciis remunerabor. uos hinc interea ualete abite illuc, unde malum pedem attulistis, saecli incommoda, pessimi poetae. 


A.GELLI, XVIII

CAPITVLVM II

Cuiusmodi quaestionum certationibus Saturnalicia ludicra Athenis agitare soliti simus;

atque inibi inspersa quaedam sophismatia et aenigmata oblectatoria.


 [1] Saturnalia Athenis agitabamus hilare prorsum ac modeste, non, ut dicitur, remittentes animum – nam 'remittere' inquit Musonius 'animum quasi amittere est' – , sed demulcentes eum paulum atque laxantes iucundis honestisque sermonum inlectationibus. [2] Conueniebamus autem ad eandem cenam conplusculi, qui Romani in Graeciam ueneramus quique easdem auditiones eosdemque doctores colebamus. [3] Tum qui et cenulam ordine suo curabat, praemium soluendae quaestionis ponebat librum ueteris scriptoris uel Graecum uel Latinum et coronam e lauro plexam totidemque res quaerebat, quot homines istic eramus; cumque eas omnis exposuerat, rem locumque dicendi sors dabat. [4] Quaestio igitur soluta corona et praemio donabatur; non soluta autem tramittebatur ad eum, qui sortito successerat, idque in orbem uice pari seruabatur. [5] Si nemo dissoluebat, corona quaestionis eius deo, cuius id festum erat, dicabatur. [6] Quaerebantur autem res huiuscemodi: aut sententia poetae ueteris lepide obscura, non anxie, aut historiae antiquioris requisitio aut decreti cuiuspiam ex philosophia perperam inuulgati purgatio aut captionis sophisticae solutio aut inopinati rariorisque uerbi indagatio aut tempus item in uerbo perspicuo obscurissimum. 


VICIPAEDIA LATINA

QUOMODO CELEBRABANTUR SATURNALIA
Illo die bellare aut a noxio poenas exigere nefas erat : "Io Saturnalia" laetitia maxima omnes clamitabant. Sacrificia et lectisternium - id est epulae quibus statuae deorum accumbebant - publice perficiebantur. Munera, praecipue cerei sed etiam sigilla (nam Sigillaria quoque unus ex Saturnaliorum diebus visus est), mutuo mittebantur. Ita lumen cereorum accensorum insigne Saturnaliorum fuit, ante quam Christi Natalis. Dies festus servis etiam erat qui otiosi erant et pileum in capite gerebant (quem liberti tamquam insigne libertatis recentis gerere solebant), cum cives contra togam exuerent. Non iam enim servi et domini erant sed omnes liberi sine distinctione, ut in aurea aetate tempore Saturni. Maxime tamen conviviis quam opulentissimis cenando et potando dies illos agebant ita ut domini una cum servis epularentur aut etiam famulos suos ministrarent. Sic tempore anni feriae Nativitatis Domini a Saturnalibus quodam modo originem fortasse duxere sed re vera hodierno Carnelevario Saturnalia similiora fuere.



                                           Hoc erat pilleus quem liberti gerebant.


MARTIAL
QUOMOMODO LICENTER VIVUNTUR SATURNALIA

Unctis falciferi senis diebus, 
regnator quibus imperat fritillus, 
versu ludere non laborioso 
permittis, puto, pilleata Roma.
Risisti; licet ergo, non vetamur. 5
Pallentes procul hinc abite curae; 
quidquid venerit obvium loquamur 
morosa sine cogitatione. 
Misce dimidios, puer, trientes, 
quales Pythagoras dabat Neroni, 10
misce, Dindyme, sed frequentiores: 
possum nil ego sobrius; bibenti 
succurrent mihi quindecim poetae. 
Da nunc basia, sed Catulliana: quae si tot fuerint quot ille dixit, 15
donabo tibi Passerem Catulli.


Epigr. XI, 6



A.D. VI KALENDARUM DECEMBRIUM CONVENTUS

Hoc in conventu multi homines adfuerimus: Angela, Iohanna, Ludovicus, Ruben, Borja, Paulus, Genesius, Radulfus, Gregorius, Damianus, Iosephus atque Eva. Radulfus nobis et Horatii carmen attulit, scilicet XI, quod notissimum verbum "carpe diem" continetur, et LXI epistulam ad Lucilium in qua Seneca Lucilium vita frui tamquam uno die. Nos hos duos textus comparavimus. 

Postea cecinimus odam Horatii secundum Tyrtarium grege, hac de causa et valde fructi sumus!


Hic sumus, valde multi fueramus hoc in conventu!



En textus de quibus locuti sumus:


SENECA
LXI. SENECA LUCILIO SUO SALUTEM

[1] Desinamus quod voluimus velle. Ego certe id ago <ne> senex eadem velim quae puer volui. In hoc unum eunt dies, in hoc noctes, hoc opus meum est, haec cogitatio, imponere veteribus malis finem. Id ago ut mihi instar totius vitae dies sit; nec mehercules tamquam ultimum rapio, sed sic illum aspicio tamquam esse vel ultimus possit. [2] Hoc animo tibi hanc epistulam scribo, tamquam me cum maxime scribentem mors evocatura sit; paratus exire sum, et ideo fruar vita quia quam diu futurum hoc sit non nimis pendeo. Ante senectutem curavi ut bene viverem, in senectute ut bene moriar; bene autem mori est libenter mori. [3] Da operam ne quid umquam invitus facias: quidquid necesse futurum est repugnanti, id volenti necessitas non est. Ita dico: qui imperia libens excipit partem acerbissimam servitutis effugit, facere quod nolit; non qui iussus aliquid facit miser est, sed qui invitus facit. Itaque sic animum componamus ut quidquid res exiget, id velimus, et in primis ut finem nostri sine tristitia cogitemus. [4] Ante ad mortem quam ad vitam praeparandi sumus. Satis instructa vita est, sed nos in instrumenta eius avidi sumus; deesse aliquid nobis videtur et semper videbitur: ut satis vixerimus, nec anni nec dies faciunt sed animus. Vixi, Lucili carissime, quantum satis erat; mortem plenus exspecto. Vale.


Quintius Horatius Flaccus

Liber I, XI

Ad Leuconoen

Tu ne quaesieris scire nefas, quem mihi quem tibi
Finem di dederint, Leuconoe, nec Babylonios
Temptaris numeros. Ut melius quidquid erit pati
Seu plures hiemes sue tribuit Iuppiter ultimam
Qae nunc oppositis debilitat pumicibus mare
Tyrrenum: sapias vina liques et spatio brevi
Spem longam resecens. Dum loquimur fugerit invida
Aetas: carpe diem, quam minimum credula postero.